Loghat : Smulâ dan Smulâ-smulâ

Dalam Bahasa Melayu, smulâ atau smulâ-smulâ (BM - semula) bermaksud lain kali atau sekali lagi

Contoh ayat (1) : "Nati kawê gi smulâ lah", kata Ali (Maksud : Lain kali saya pergi). Contoh ayat (2) : "Smulâ-smulâ jangê gi dekak pokok tu, pokok tu adô atu", kata Abu (Lain kali jangan pergi menghampiri pokok itu, ia berhantu). Contoh ayat (3) : "Dôh mung wat salôh, buat smulâ lah", marah Karim kepada pekerjanya (Oleh kerana kamu telah membuat kesilapan, buat semula kerja itu). Contoh (4) : Kijô ggali lubê kenô wat smulâ mugô lubê asa adô batu bêsa. (Maksud : Kerja menggali lubang terpaksa dibuat sekali lagi kerana ada batu besar di dalam lubang asal)

Eng : next time

Loghat : Ngekôh

Ngekôh ada dua maksud. Ngekôh (1) bermaksud merekah atau pecah. Ngekôh (2) juga bermaksud baru belajar menggigit (perbuatan oleh bayi).

Contoh (1) : Tanôh ngekôh (Maksud : Tanah merekah). Contoh (2) : Wôh dllimô ngekôh (Maksud : Buah delima merekah). Contoh ayat (3) : "Panda ngekôh dôh budôk ni", kata mek kepada cucunya. (Budak ni dah pandai mengigit).

Rujuk juga kekôh

Eng : fissure

Loghat : Kkekôh

Dalam Bahasa Melayu, kkekôh (baca : khekôh) membawa maksud berkelahi atau bergaduh. Ada juga perkataan  kkekôh perlu diletakkan perkataan be di hadapan. Contoh bekkekôh

Contoh ayat (1) : "Duô ôrê budôk ning tôk lêh letôk dekak, kkekôh sôkmô", kata Pak Mat (Mereka berdua tidak boleh diletakkan bersama-sama, mereka akan berkelahi). Contoh ayat (2) : "Jangê dok bekkekôh gat mung duô beradik", pesan ayah (Kamu adik beradik jangan bergaduh).

Rujuk juga kekôh

Eng : fight

Loghat : Kekôh

Dalam Bahasa Melayu, kekôh bermaksud gigit atau mengigit atau digigit

Contoh (1) : Kekôh wôh êpô (Maksud : Mengigit buah epel). Contoh (2) : Kênô kekôh kô kucing (Maksud : Digigit kucing). Contoh (3) : Kekôh alêk atah (Maksud : Gigit bahagian atas).

Rujuk juga kkekôh

Eng : bite

Loghat : Kôna

Perkataan kôna (kelEng) diambil dari bahasa Inggeris iaitu corner. Dalam Bahasa Melayu, kôna bermaksud pusing. Sebutan ini banyak merujuk kepada cara pemanduan atau pergerakan. Contohnya membuat pusingan ke kanan. 

Kôna juga bermaksud sepakan sudut (dalam permainan bolasepak)

Contoh ayat (1) : "Sapa skôlôh dêpê, dêmô kôna kok kanê", kata Tok (Sampai di sekolah, kamu pusing kanan). Contoh ayat (2) : "Kôna khetô mmolek, kê tujung dalê lokê", pesan ayah (Pusing kereta elok-elok, takut-takut jatuh kedalam longkang)

Rujuk juga ngôna


Eng : Corner or turn left / turn right

Loghat : Ngôna

Dalam Bahasa Melayu, ngôna bermaksud selekoh atau bengkok atau sudut. Perkataan ngôna lebih merujuk kepada jalan.

Contoh ayat (1) : "Ngôna depê tu adô pôlêh, mmôlek sikik bôwôk mutô", pesan Abu (Selekoh hadapan ada polis, hati-hati pandu motosikal). Contoh ayat (2) : "Adô ôre ssidêng dekak ngôna tu, sselô sikik bowôk kêtô", kata Abu (Ada kemalangan di selekoh depan, sila pandu perlahan).

Rujuk juga kôna

Eng : corner 

Loghat : Ghêng

Dalam Bahasa Melayu, ghêng bermaksud tenaga atau kekuatan. Istilah ghêng juga sinonim dengan sebutan chêkak. Patôh ghêng pula membawa maksud memudaratkan atau lumpuh atau tidak dapat melakukan kerja-kerja berat


Contoh ayat (1) : "Ambô serô supô takdok ghêng, tok lêh nok jalê doh", kata Ali (Saya rasa macam tiada tenaga dah, tak boleh meneruskan perjalanan). Contoh ayat (2) : "Jangê akat banyok-banyok, kê patôh ghêng, kata ayah (Maksud : Melarang dari mengangkat barang-barang yang berat dalam kuantiti yang banyak sekaligus, di bimbangi boleh memudaratkan tubuh)

Eng : energy

Loghat : Chêbôk dan Chêdôk

Dalam Bahasa Melayu, chêbôk dan chêdôk bermaksud mencedok, menggunakan sesuatu peralatan khusus seperti senduk, baldi, sudu dan sebagainya. Ada juga alatan khas untuk chêbôk/chêdôk ini dipanggil nyêbôk atau nyêdôk

Contoh ayat (1) : "Mung chêbôk gulâ dalê kawôh tu, pah bubuh dalê bêsêng ni", kata mek kepada menantunya. (Kamu cedok gulai dalam kawah tu, kemudian masukkan kedalam basin ini). Contoh ayat (2) : "Chêdôk mmolek, kê jatuh dalê telagô", pesan datuk (Berhati-hati mencedok air dalam telaga, risau jatuh kedalam)


Eng : Dipper

Loghat : Seghebê

Dalam Bahasa Melayu, seghebê (se-gheb-ê) ada dua maksud iaitu kebas (rasa sengal pada anggota badan, contohnya kaki)dan serban / turban (dipakai atas kepala)

Contoh (1) : Seghebê kaki (kaki kebas). Contoh ayat (2) : "Lamo kawê dok nnaip, jari serô seghebê", kata Samad (Lama saya menaip hingga jari rasa kebas). Contoh (3) : Aji Bakhil dok paka seghebê mugô semalê hujê lebat, seghebê dio basôh belakô (Haji Bahkil tidak dapat memakai serban sebab semalam hujan lebat, semua serban dia basah)



Eng : rheumatism or turban

Lohgat : Chêkak

Dalam Bahasa Melayu, chêkak bermaksud takkanlah, ia juga membawa maksud kuat / bertenaga / bermaya. Dop chêkak bermaksud letih/sakit/tidak bermaya/tidak bertenaga/tidak kuat

Contoh ayat (1) : "Chêkak dêmo nok gi sorê, bôwôk la Ali skali", kata abang (Takkan lah kamu mahu pergi seorang, bawalah Ali bersama). Contoh ayat (2) : "Kawê rasô dok chêkak lah hari ni, dêmo gi sôrê lah", kata Ahmad (Hari ini saya berasa letih, kamu pergi seorang lah). Contoh (3) : Orê tuo tu chêkak lagi, bulêh buat padi pulok. (Orang tua itu masih bertenaga, dia masih boleh menanam padi)

Eng : (perlukan maksud takkanlah dalam BI) or strong or vigorous

Loghat : Êdding

Êdding (kelEng) adalah perkataan dari bahasa Inggeris iaitu heading (heading ball - menanduk bola). Dalam Bahasa Melayu, êdding bermaksud menanduk.

Contoh ayat (1) : "Kelate kaloh ngan Gganu mugô kakas tu êdding masuk gol sendiri", kata Buding (Pasukan bolasepak Kelantan kalah kepada pasukan Terengganu kerana pemain Kelantan menanduk masuk kedalam gol sendiri)

Eng : heading

Loghat : Khêlong

Dalam Bahasa Melayu, khêlong bermaksud tamak.

Contoh ayat (1) : "Jange dok khêlong, tingga ko orê lain ghêtêk", kata ayah kepada adik.(Jangan tamak, simpan untuk orang lain juga). Contoh ayat (2) : "Khêlong têh!", marah ayah (Tamaknya)

Eng : Greedy

Loghat : Ghêtêk

Dalam Bahasa Melayu, ghêtêk membawa maksud juga atau sama/bersama-sama. Istilah ini lebih kepada perbuatan dan keinginan.

Contoh (1) : Nok gi ghêtêk (Mahu pergi juga) atau (Mahu pergi sama). Contoh ayat (2) : "Kalu demo nok gi Koto Bharu, bowok dio ghêtêk deh", kata Abu (Kalau kamu mahu ke Kota Bharu, bawa dia bersama-sama, boleh?). Contoh ayat (3) : "Acu ajok Minah buat ghêtêk, chêkak dêmo nok buat ssorê", kata Ahmad (Cuba kamu ajak Minah buat sama-sama, takkan kamu mahu buat seorang)

Eng : same

Loghat : Blê

Dalam Bahasa Melayu, blê (atau blê-blê) membawa maksud sambil.


Contoh ayat (1) : "Sô kelamin tu makê blê cacê", kata Ali (Sepasang suami isteri makan sambil berdiri). Contoh ayat (2) : "Blê-blê makê, buleh kito bbua", kata ayah (Sambil makan, bolehlah kita berborak).

Eng : while

Loghat : Gelenya

Dalam Bahasa Melayu, gelenya menunjukkan sifat seseorang yang membawa maksud miang atau gatal atau gedik atau mengada-ngada atau beria-ia atau menggeletik.

Contoh ayat (1) : "Gelenya molek ttino tu, hari-hari kenyit mato ko aku", kata Awang (Perempuan itu terlalu miang, tiap-tiap hari dia mengenyet mata kepada ku). Contoh ayat (2) : "Yê mung gelenya nok gi umoh dio tu bakpo?", marah Samad kepada Said ("Yang kamu beria-ia hendak ke rumahnya tu kenapa?)

Eng : heat or tickle